Zabawy paluszkowe dla dzieci i ich najważniejsze zalety

Zabawy paluszkowe dla dzieci. Wartościowsze, niż mogłoby się wydawać

Na czym właściwie polegają zabawy paluszkowe?

Zabawy paluszkowe polegają na recytowaniu i obrazowaniu tekstu poprzez gestykulowanie, dotykanie, głaskanie czy masowanie dziecięcych paluszków, dłoni i całego ciała. Można się w nie bawić już od pierwszych dni życia maluszka. Początkowo to rodzic opowiada i ilustruje te proste rymowanki poprzez gesty, jednak z czasem pałeczkę w sposób naturalny przejmuje dziecko. Smyk będzie coraz aktywniej uczestniczył w zabawach, aż w końcu, pewnego dnia, sam będzie umiał je przeprowadzić.

Zabawy paluszkowe – najważniejsze cele

Zabawy paluszkowe mają mnóstwo zalet. Oto najważniejsze z nich:

  • Jednym z głównych celów zabaw paluszkowych jest rozwijanie motoryki małej dziecka. To świetne ćwiczenie dla malutkich rączek. Poprawia ich sprawność i przygotowuje do samodzielnych, codziennych czynności, takich jak ubieranie się, manipulowanie różnymi przedmiotami, rysowanie, a w dalszej przyszłości – pisanie.
  • Jest to forma zabawy, która uczy dziecko, czym jest dialog. Pokazuje, na czym polega jego naprzemienność, co wspiera rozwój umiejętności komunikacyjnych.
  • Wzbogacają słownictwo malca, co korzystnie wpływa na rozwój jego mowy. Dziecku łatwiej jest zapamiętać nowe słowa poprzez ich częste powtarzanie w zabawie.
  • Jest to jedna z wielu metod budowania pozytywnej, ciepłej i bliskiej relacji między dorosłym a dzieckiem, tak samo jak wspólne czytanie czy śpiewanie kołysanek do snu.
  • Uczą dziecko koncentrowania się na danej czynności.
  • Pomagają maluchowi się zrelaksować.
  • Smyk uczy się nazw poszczególnych części ciała oraz tego, gdzie się znajdują i do czego służą.
  • Zabawy paluszkowe dla 3-latków oraz starszych dzieci to także dobry sposób na zabawę i integrację grupy, np. w przedszkolu. Starszaki mogą samodzielnie inicjować paluszkowe zabawy, włączać w nie młodsze dzieci. Dzieci poznają się poprzez zabawę, mają szansę na nawiązanie nowych relacji. Poza tym zabawy paluszkowe przygotowują przedszkolaki do taki czynności jak: lepienie, wycinanie, rysowanie czy kolorowanie.

Zabawy paluszkowe dla dzieci – przykłady

Oto kilka najpopularniejszych zabaw paluszkowych, które warto wpleść w codzienną zabawę. Dzięki ich różnorodności wybierzemy coś i dla niemowlaka, i dla starszaka.

Zabawy paluszkowe – przykłady dla najmłodszych:

  • „Idzie rak” (idziemy palcami po ciele dziecka, na słowo „znak” łaskoczemy je)
  • Idzie rak nieborak,
  • Czasem naprzód, czasem wspak.
  • Idzie rak nieborak,
  • Jak uszczypie, będzie znak!

  • „Sroczka”
  • Sroczka kaszkę warzyła (mieszamy w rączce maluszka palcem jak w miseczce),
  • Dzieci swoje karmiła,
  • Temu dała na łyżeczce (dotykamy pierwszego paluszka dziecka, można go także złapać lub delikatnie zagiąć),
  • Temu dała na miseczce (drugi paluszek),
  • Temu dała na spodeczku (trzeci paluszek),
  • Temu dała w garnuszeczku (czwarty paluszek),
  • A dla tego nic nie miała (piaty paluszek).
  • Frrrr! Po więcej poleciała (naśladujemy rękami ruch skrzydeł ptaka).

  • „Kosi kosi łapci” (klaszczemy rączkami dziecka, starsze dzieci klaszczą same)
  • Kosi kosi łapci, pojedziemy do babci,
  • Od babci do mamy, mama da śmietany.
  • Kosi kosi łapci, pojedziemy do babci,
  • Od babci do cioci, ciocia da łakoci.
  • Kosi kosi łapci, pojedziemy do babci,
  • Babcia da nam mleczka, dziadek cukiereczka.

  • „Czapla” (chodzimy palcami po rączce dziecka)
  • Chodziła czapla po desce,
  • Opowiedzieć coś jeszcze?

Zabawy paluszkowe – przykłady dla starszaków:

  • „Rączki klaszczą” (obrazujemy słowa gestami)
  • Rączki klaszczą: klap klap klap,
  • Nóżki tupią: tup tup tup,
  • Tutaj swoją głowę mam,
  • A na brzuchu: bam bam bam!
  • Tutaj moje uszy mam,
  • Oczy patrzą tu i tam,
  • Buzia robi: am am am,
  • A na nosie sobie gram!

  • „Nasze rączki” (obrazujemy słowa gestami)
  • Nasze rączki klaszczą,
  • A czasem się pogłaszczą.
  • W kolanka zastukają
  • I dzieciom pomachają!

  • „Głowa, ramiona…” (śpiewamy na melodię z „Siekiery, motyki”, dotykając wymienianych części ciała, staramy się śpiewać coraz szybciej i nadążać z pokazywaniem)
  • Głowa, ramiona, kolana, palce,
  • kolana, palce, kolana palce.
  • Głowa, ramiona, kolana, palce,
  • Oczy, uszy, usta, nos!

  • „Idzie kominiarz…” (Wersja dla młodszych: idziemy palcami po ciele dziecka, wkładamy szybkim ruchem rękę pod pachę malca lub na karku za bluzeczkę. Wersja dla starszaków: Dzieci kolejno splatają palce odwróconych do siebie tyłem dłoni, następnie zaplatają dłonie w komin, z którego wystaje kciuk-kominiarz)
  • Idzie kominiarz po drabinie,
  • Fiku miku! Już w kominie!

Wersje poszczególnych zabaw paluszkowych mogą różnić się między sobą. Nie jest istotne, aby brzmiały zgodnie z oryginałem, najważniejsze, aby dawały rodzicowi i dziecku mnóstwo radości.

Jaka jest największa zaleta zabaw paluszkowych? Dzieci je wprost uwielbiają i potrafią domagać się wielokrotnego powtarzania, któremu zazwyczaj towarzyszy głośny śmiech uradowanego malca. Pomimo częstego stosowania zabawy paluszkowe nie tracą na swojej atrakcyjności. W ten prosty sposób rodzic może w bardzo pozytywny sposób wpływać na rozwój swojej pociechy. Pamiętajmy, aby wszystkie zabawy odbywały się zawsze w przyjaznej atmosferze, która będzie dawać smykowi poczucie bezpieczeństwa.

Opracowała: Grażyna Zaborska-Szmajda

Konsultacja specjalistyczna: Agnieszka Skoczylas, psycholog dziecięcy

Może Cię również zainteresować: